شهر

شهر Ŝahr ؛ سکونتگاهی، نسبتاً بزرگ و دائمی است. سازمان ملل متحد، در سال ۱۳۶۷ خورشیدی، شهر را چنین، تعریف می کند:

شهر، مکانی با تراکم بالای جمعیت و مرکزیت سیاسی، اداری و تاریخی است که در آن، فعالیت اصلی مردم، غیر کشاورزی است و دارای مختصات شهری بوده که از طریق دولتی محلی، اداره می شود.






شاخصهای تفکیک شهر از روستا، عبارت است از:

وسعت
وضعیت و نوع فعالیت اقتصادی
درجه اشتغال و قشربندی اجتماعی
درجه پیچیدگی روابط و مناسبات
چگونگی بهره گیری از نهادهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی
میزان و ترکیب جمعیت.






تعریف
در جهان

واژه Urban در زبان انگلیسی و Urbain در زبان فرانسوی، از ریشه Urbanus لاتین، یعنی شهری یا متعلق به شهر و از Urbs که به شهر رم اطلاق می شد، می آید.

شهر، طی دهه‌های اخیر، از سوی اندیشمندان جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، جمعیت‌شناسی و برخی علوم دیگر، تعاریف متعددی از شهر ارائه شده‌است و جامعه شناسان از جمله انگلس و مارکس، شهر را محل تمرکز جمعیت، ابزار تولید، سرمایه، نیازها و احتیاجات و غیره می‌دانند که تقسیم کار اجتماعی، در آنجا صورت گرفته‌است. جغرافی دانان، شهر را منظره ای مصنوعی از خیابانها، ساختمانها، دستگاهها و بناهایی می‌دانند که زندگی شهری را امکانپذیر می‌سازد. مورخان، شهر را با توجه به قدمت آن، تعریف می‌کنند و از نظر اقتصاددانان، شهر به جایی اطلاق می‌شود که معیشت غالب ساکنان آن، بر پایه کشاورزی نباشد. جمعیت شناسان نیز، تعداد جمعیت یک نقطه را، ملاک شهری بودن آن نقطه می‌دانند. اندیشمندان طراحی شهری شهر را مجموعه پیچیدهٔ سازمان یافته‌ای می‌دانند که متشکل از سه مولفه اصلی کالبد، تصورات، و فعالیت می‌باشد، که پیوسته در حال تغییر و تحول است. شهرشناسان ، شهر را محلی می‌دانند که بشر دست از زمین کشیده و فکر کردن را آغاز می‌کند.

با توجه به دیدگاه های گوناگون، تعریف های متفاوتی برای شهر، ارائه شده است. در بیشتر کوشش ها، برای تعریف بنیادی و اساسی شهر، دو ملاک در نظر گرفته شده است:

تعیین حداقل اندازه شهر، از نظر جمعیت
تعیین حد نصاب برای چگالی جمعیت (جمعیت نسبی).

ملاک دوم، ملاکی است که میلز، آن را برای تعریف شهر، تائید می کند.

شهر، منطقه ای است که در آن ، زمین، برای خانه سازی، نسبت به سایر عوامل تولید، مخصوصاً، سرمایه، در مقایسه با نواحی اطراف آن، با شدت بیشتری، مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجایی که مردم، معمولاً، در نواحی نزدیک به محل سکونت خود، کار می کنند؛ بنابراین، شهر، با دو عامل دیگر، یعنی، اشتغال بیشتر و تولید بیشتر کالا و خدمات، نیز، توصیف می شود. به طور کلی، شهر، منطقه ای است که نسبت تولید و سایر عوامل تولید به زمین، در آن، بیشتر از نواحی همجوار است. بطور کلی، شهرها دارای سیستمهای پیچیده برای بهداشت، آب و برق، کاربری زمین، مسکن و حمل و نقل هستند.






در ایران

شهر، محلی است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیائی بخش، واقع شده و از نظر بافت ساختمانی، اشتغال و سایر عوامل، دارای سیمائی با ویژگی های خاص خود، بوده؛ به طوری که اکثریت ساکنان دائمی آن، در مشاغل کسب، تجارت، صنعت، کشاورزی، خدمات و فعالیت های اداری، اشتغال داشته و در زمینه خدمات شهری، از خودکفائی نسبی، برخوردار و کانون مبادلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حوزه جذب و نفوذ پیرامون خود، بوده و حداقل، دارای ده هزار نفر، جمعیت باشد. در هر نقطه که از نظر موقعیت و اهمیت، تشکیل شهرداری، ضرورت داشته باشد؛ ولو، جمعیت آن، به پنج هزار نفر، بالغ نشود؛ وزارت کشور، می تواند، در آن محل، دستور تشکیل انجمن و شهرداری بدهد. در سالهای اخیر، حدنصاب شهر شدن در ایران از ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر به ۳ هزار و ۵۰۰ نفر کاهش یافته‌است.






شهر و شهرنشینی
تاریخ شهر و شهرنشینی

تاریخ تغییرات کالبد شهرها، در دهه های اخیر، بصورت موضوعی مهم، درآمده است. نخستین سه تمدن جهان، بر اساس زمان آغاز آنها؛ بین النهرین، مصر و هند هستند که به تمدن های مرده، مشهور بوده و تمدن غربی، از همین سه تمدن، نشات گرفته است. تمدن چین، استثنای خارق العاده ای می باشد. فرهنگ خدشه ناپذیر آن، از ابتدای پیدایش، در سه هزاره پیش از میلاد، در حاشیه رود زرد تا قرن بیستم م. همچنان، تداوم داشته است.

شهر را باید دارای پیشینه‌ای بیش از هفت هزار ساله دانست که با فاصله اندکی از انقلاب نوسنگی، با تغییر شکل تدریجی جماعت‌های روستایی دائم، در خاورمیانه، ظاهر می شود و به صورتی پیوسته، تا امروز، گسترش می یابد؛ به نحوی که امروزه، به شکل زیست غالب بشری در آمده است. پیدایش شهرها، تحولی شگرف، در فرآیند تاریخ بود.

شهر ، در قلب كل نظام يونان باستان قرار دارد. تمدن يونان، زماني به حوزه‌ای قدرتمند تبديل شد و سخن از معجزه يونانی رفت كه دولت‌-شهرهای يونانی بر پا شدند. سازمان شهر و آينده شهر، در مركز تفكر يونانیان باستان قرار داشت.

انقلاب صنعتی، به عنوان محرکی نیرومند، با ایجاد نهادهای اقتصادی، اداری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، ساختار شهرها را دگرگون کرد. بلکه تغییرات و تحولات شگرفی را در حیات اجتماعی شهر، به وجود آورد.






دلایل وجود شهر

شهرها، خاصیت مشترکی دارند و آن، تمرکز افراد در یک فضا، برای برآوردن خواسته های مشترک شان است. بنابراین، تفاوت خواسته های مشترک افراد، در دوران گوناگون تاریخ است که باعث پیدایش نظریه های مختلف، درباره دلایل بوجودآمدن شهر، شده است؛ برای مثال، فوستل دوکولانژ، مورخ فرانسوی، معتقد است که شهرهای قدیمی را نباید، با شهرهای جدید، مقایسه کرد. در عصر حاضر، دلایل برتر، برای اثبات وجود شهر، دلایل اقتصادی است.






نظریات شهرشناسی

نظریه های شهرشناسی در جهان: مانند تداوم دوره های تاریخی، شیوه تولید آسیایی، استبداد شرقی و ... می باشد.

نظریه های شهرشناسی ایرانی: مانند راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران، از نظریه شهر به آبادی، رابطه شهروندی و ناشهروندی، مقیاس شهری و مقیاس تک بنا و ... می باشد.






شهر آلفا

هنگامی که شهری گسترش می یابد تا به شهر دیگری می رسد، این منطقه شهری می تواند شهری مهم و گاهی، ابر شهر (مرکز جهانی)، قلمداد شود.






انواع طرح های توسعه شهری در ایران
طرح هادی شهری

طرح هادی شهری (Guide plan) بیشتر برای شهرهای کوچک و شهرهایی که تا حدود ۲۵۰۰۰ نفر جمعیت دارند، تهیه می‌شود.






طرح جامع شهری

در حقیقت، طرح جامع (Master plan) را می‌توان سیستمی دانست که خط مشی اصولی و کلی سیاست‌های شهری را تعیین می‌کند. روش مطالعه و انجام یک طرح جامع شهری، عبارت است از مطالعه وضع موجود، تجزیه تحلیل و نتیجه گیری از وضع موجود، تعیین اهداف و اولویتها، انجام پیش بینی‌های لازم، ارائه طرحها و برنامه‌های توسعه شهری و اجرای آنها.






طرح تفصیلی شهری

طرحی است که بر اساس معیارها و ضوابط کلی طرح جامع (Detailed plan)، نحوه استفاده از زمین‌های شهری را در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت، تراکم در واحدهای شهری، اولویت‌های مربوط به مناطق بهسازی، توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین می‌شود.






تاریخ شهر و شهرنشینی
تاریخ تغییرات کالبد شهرها، در دهه‌های اخیر، بصورت موضوعی مهم، درآمده است.






شهرنشینی باستان

نخستین سه تمدن جهان، بر اساس زمان آغاز آنها؛ بین‌النهرین، مصر و هند هستند که به تمدن‌های مرده، مشهور بوده و تمدن غربی، از همین سه تمدن، نشات گرفته است. هر چند، تمدن قاره آمریکا (مکزیک، آمریکای مرکزی و پرو)، بسیار دیرتر از تمدن چینی بوجود آمده؛ اما، در اثر بی رحمی و شقاوت اسپانیایی‌ها، بین سال‌های ۱۵۱۸ الی ۱۵۲۳ م. بکلی، از بین رفت. تمدن چین، استثنای خارق العاده‌ای می‌باشد. فرهنگ خدشه ناپذیر آن، از ابتدای پیدایش، در سه هزاره پیش از میلاد، در حاشیه رود زرد تا قرن بیستم م. همچنان، پابرجا باقی مانده و تداوم داشته است.

معنی عام شهر و شهرنشینی در طول تاریخ بشر، معادل مفهوم تمدن است. شهر را باید دارای پیشینه‌ای بیش از هفت هزار ساله دانست که با فاصله اندکی از انقلاب نوسنگی، با تغییر شکل تدریجی جماعت‌های روستایی دائم، در خاورمیانه، ظاهر می‌شود و به صورتی پیوسته، تا امروز، گسترش می‌یابد؛ به نحوی که امروزه، به شکل زیست غالب بشری در آمده و در آینده‌ای نه چندان دور، شاید که به تنها شکل زیست انسان‌ها تبدیل شود. پیدایش شهرها، تحولی شگرف در فرایند تاریخ بود. مورخین، نخستین کسانی بودند که به مطالعه پدیده تجمع انسان‌ها که در شهر، به اوج خود می‌رسد، پرداختند.

در قرون پیش از میلاد، یونانی‌ها، در زمره اقوام متمدن بحساب می‌آمدند. شرایط اقلیمی و جغرافیائی، زبان، نژاد، مذهب، تاریخ و ادبیات مشترک را از عوامل مهم ترقی یونانی‌ها، در این دوران، می دانند. قرون ۴ و ۵ پیش از میلاد را عصر طلائی فرهنگ و تمدن یونان میدانند. در این قرون بود که علوم، هنر و فلسفه در یونان به درجات عالی رسید و با برقراری روابط تجاری، ثروت فراوانی در شهرهای یونان متراکم شد.

شهر، در قلب کل نظام یونان باستان قرار دارد. تمدن یونان، زمانی به حوزه‌ای قدرتمند تبدیل شد و سخن از معجزه یونانی رفت که دولت-شهرهای یونانی بر پا شدند. سازمان شهر و آینده شهر، در مرکز تفکر یونانیان باستان قرار داشت. نظام دقیقی که آنها، برای توزیع زمین و حفظ تعادل در شهرها، داشتند و توسعه تجارت و فناوری‌های ساخت کشتی و کشتیرانی، سبب شد که یونانیان، جزء نخستین کسانی باشند که در تاریخ، برای تشکیل شهرهای مهاجرنشین نوبنیاد، اقدام کنند. این شهرها را با الگوبرداری از مادر شهرها، یعنی شهرهای قدیمیتری که در یونان به وجود آمده بودند، می‌ساختند.

آگورا، ميدان عمومی شهرهای یونان كه نخستين بار، در منطقه ای كه به طور طبيعی، چند خيابان، بهم می رسند، شكل گرفت. اين فضا، فرم هندسی ویژه ای را دنبال نمی كرد. بلكه با گذشت زمان، به شكل های منظم هندسی رسيد. ساختمان های عمومی، داخل اين ميدان، ساخته می شدند كه يكی از آنها، فضای ستون دار و درازی بود كه در آنجا، شهروندان و بازرگانان، به مبادله كالا، مشغول بودند.

رومی ‌ها، شهرهای خود را براساس دو محور، شكل می دادند:‌ يكی، محور شمال به جنوب و ديگری، محور شرق به غرب كه در نقطه تلاقی اين دو محور، مركز شهر، قرار می گرفت و ميدان مركزی شهر يا فوروم كه تقليدی از آگورا بود، ساخته می شد. شهر، دارای ساختمان‌های عمومی سياسی، معابد و بازار بود و تاسيسات آن، به شهر يونانی، شباهت داشت:‌ آمفی تئاترها، سیرک ها، ژيمنازيوم‌ها و استادیوم ها، از جمله اين تاسيسات بودند.






شهر نشینی مدرن

انقلاب صنعتی، به عنوان محرکی نیرومند، با ایجاد نهادهای اقتصادی، اداری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، ساختار شهرها را دگرگون کرد. بلکه تغییرات و تحولات شگرفی را در حیات اجتماعی شهر، به وجود آورد. بهرحال، شهرهای امروزی، با درهم شکستن بسیاری از سنت ها و ارزشهای گذشته، نه تنها، سنگ بنای اولیه جامعه، یعنی خانواده را نابود کرده است. بلکه، به رغم تماسهای فیزیکی نزدیک و صمیمانه میان افراد، روابط اجتماعی آنان را تضعیف کرده است. به قول پارک، پیشگام مطالعات مستقل جامعه شناسی شهری در آمریکا:

شهر، محل سکونت انسان های منجمدی است که بهم نزدیک هستند. اما، رابطه ای با یکدیگر ندارند.







پارک
بوستان یا پارک به مکانی محفوظ می‌گویند که به صورت طبیعی یا نیمه طبیعی توسط دولت به وجود آمده‌است، و در کنار آن برای تفریح و لذت بردن انسان، یا برای حفاظت از حیات وحش یا زیستگاه طبیعی. بوستان‌ها ممکن است شامل سنگ، فواره، خاک، آب و قسمت‌های چمن باشد. بسیاری از پارک‌ها قانونا حفاظت شده و محفوظ اند.





پارک جنگلی

پارک جنگلی منطقه‌ای وسیع است که طبیعتی دست‌نخورده و مهار نشده دارد. معمولاً برای حفظ محیط زیست این منطقه‌ها از آن محافظت می‌کنند که پارک حفاظت شده نامیده می‌شود.

نخستین بار پارک ملی یلواستون در ایالات متحده در سال ۱۸۷۲ به پارک جنگلی تبدیل شد.





پارک جنگلی باراجین

پارک جنگلی باراجین یا پارک جنگلی فدک در منطقه باراجین شهر قزوین واقع شده است. این بوستان با مساحت ۱۵۰۰ هکتار بزرگترین پارک جنگلی کشور محسوب می شود. قله مردمی ، رودخانه ارنزک ، دسترسی آسان و اشراف به شهر قزوین را می توان از ویژگی های بوستان باراجین دانست.






امکانات

از امکانات این بوستان می توان به زمین چمن، پیست های دوچرخه سواری و موتورسواری، سینمای تابستانه ، شهربازی درفک ، آب نماهای مختلف و کمپینگ ارزان قیمت برای مسافران اشاره کرد.
یکی از مهم ترین پروژه های در دست اقدام در این بوستان ، پروژه دهکده حیات طبیعت است ؛ این مجموعه که در زمینی بالغ بر ۷۰ هزار متر مربع در حال احداث است یک مرکز با کاربری آموزشی ، تحقیقاتی و گردشگری است که از امکاناتی نظیر مزرعه گاومیش ها، حیوانات اهلی ،سوله گوزن ها، کبوترخانه ، باغ خزندگان ، سالن تاکسیدرمی ، آمفی تئاتر ، برکه و آبشار ، آکواریوم ، خانه روستایی، پارکینگ ، سالن پذیرایی و فروشگاه بر خوردار است.





پارک جنگلی بی‌بی یانلو

پارك جنگلی بی‌بی يانلو واقع در روستای بی‌بی یانلو به وسعت ۱۵۱۲ هكتار، جزء جنگلهاي هيركانی غربی و جنگل هلی میان بند محسوب می شود،كه در ضلع جنوب غربی ودر فاصله ۵ كيلومتری آستارا واقع شده است.پارك مذكور داراي جاذبه های طبيعی زيبا و خاصی می باشد كه علاوه بر تنوع فراوان رويشگاههای جنگلی و جانوری آن، وجود چندين دره با دامنه هاي پوشيده از جنگل و چندين قله به عنوان سيمای ويژه و بديع و چشم انداز منحصر به فرد و جالب توجه ای ايجاد كرده، در هر زمانی از سال مشتاقان زيادی را به خود جلب می نمايد.


۴۰ هزار هكتار از مساحت شهرستان آستارا را مناطق جنگلی تشكيل می دهد كه در پارک جنگلی بی بی یانلو انواع گونه هاي جنگلي از قبيل بلوط ، راش ، توسكا ، ممرز ، نمدار ، ملج ، ليلكی ، انجيلی ، آزاد ، افرا ، گردو ، لرگ ، خرمندی ، داغداغان ، شيردار ، گيلاس وحشی ، فندق ، شمشاد جنگلی ، شب خسب ، ون و بارانك به چشم مي خورد.









پارک جنگلی خرگوش‌دره

پارک جنگلی خرگوش دره با مساحتی بیش از 65 هکتار در منطقه ۲۲ شهرداری تهران و روبروی درب اصلی مجموعه ورزشی آزادی و آزادراه های تهران - کرج و آزادگان واقع شده است.

پوشش گیاهی این مجموعه بیشتر از درختان کاج و سرو و اقاقیا و زبان گنجشک تشکیل شده است. این بوستان جزء کمربند سبز تهران محسوب شده و به منظور تلطیف هوای تهران احداث گردیده است.

بوستان مسافران به مساحت ۱۲ هکتار و با هدف اسکان موقت مسافران و تماشاچیان مسابفات فوتبال در این پارک ساخته و راه اندازی شده است.

قطع حدود ۵۰۰۰ اصله از درختان این پارک در سال ۱۳۸۶ به منظور اتصال اتوبان آزادگان به همت باعث ایجاد تنش بسیاری میان دوستداران محیط زیست و شهرداری تهران گردید.






پارک جنگلی شورآب
پارک جنگلی شورآب یکی از پارک های طبیعی اطراف شهر خرم‌آباد است.این پارک طبیعی در کیلومتر ۲۵ جاده خرم‌آباد به پلدختر واقع شده و دارای جاده دسترسی آسفالت، آلاچیق، و دیگر امکانات رفاهی است. پارک جنگلی شورآب به دلیل وجود درختان انبوه بلوط و آب هوای معتدل هر سال در فصل بهار گردشگران بسیاری را خود جذب می کند.چندی پیش طرحی مبنی بر دهکده پارک جنگلی شوراب توسط نمایندگان شهر خرم‌آباد در مجلس مطرح شد که هدف آن ساماندهی پارک و همچنین جذب هر چه بهتر گردشگران بود.






پارک جنگلی کوهسار
بوستان جنگلی کوهسار در شمال‌باختر شهر تهران واقع شده است. این بوستان جنگلی که در دامنهٔ رشته‌کوه البرز قرار دارد در منطقه ۵ شهرداری تهران واقع شده است. بوستان جنگلی یا کوهستانی کوهسار در شمال‌باختر محلهٔ شهران و شمال محلهٔ کن قرار دارد. راه دسترسی به این بوستان از طریق بزرگراه آبشناسان (ایرانپارس) ممکن است. همچنین در درون بوستان، جادهٔ ماشین‌رو نیز وجود دارد که از طریق آن می‌توان به مناطق بالایی بوستان دسترسی داشت. چون این بوستان چندان در میان مردم، شناخته شده نیست، محلی خلوت و بی سروصدا است.






پارک جنگلی لتمال کن

پارک جنگلی لتمال کن با مساحتی بیش از۱۰۰ هکتار در ارتفاعات منطقه ۲۲ شهرداری تهران و شمال بزرگراه همت واقع شده‌است. ارتفاع این بوستان جنگلی ۱۸۰۰ متر از سطح دریا می‌باشد و در طرح تفصیلی تهران جزء کمربند سبز شهر تهران و طرح گلگشت تهران محسوب می‌گردد.

پارک جنگلی لتمال کن دارای پوشش گیاهی متنوّعی است که شامل درختان زبان گنجشک، بربیس، ارغوان و کاج می‌باشد.

بوستان جنگلی لتمال کن در مسیر وزش بادهای شرقی - غربی تهران واقع شده‌است و سهم به سزایی در تلطیف هوای شهر تهران به خصوص حوزه غرب آن داراست. این پارک به دلیل امکانات مناسب و دارا بودن مسیرهای پیاده روی از مقاصد گردشگری و کوه پیمایی شهروندان تهرانی محسوب می‌گردد.






پارک جنگلی مخمل‌کوه

پارک جنگلی مخمل‌کوه یکی از پارک های طبیعی اطراف شهر خرم‌آباد است.مساحت این پارک ۵۰۰ هکتار است، پارک جنگلی مخمل‌کوه در مسیر خرم‌آباد به الشتر و در کیلومتر ۱۵ این جاده واقع شده و دارای جاده دسترسی آسفالت، آلاچیق، و دیگر امکانات رفاهی است.






پارک جنگلی مشگین‌شهر
پارک جنگلی مشگین‌شهر در کناره غربی رود خیاوچای و به موازات آن در بالا دست رودخانه قرار دارد. این پارک تقریبا بیضوی بطول ۵کیلومتربوده که با جاده کشی در مسیر رودخانه بر طول مسیر بالارونده ان افزوده شده، که بتدریج به یک پارک درختان میوه تبدیل میشود







پارک آبی آزادگان

پارک آبی آزادگان از مراکز تفریحی شهر تهران است که در منطقه ۱۵ شهرداری تهران در بخش غربی محله مشیریه، انتهای بزرگراه آزادگان نزدیک به میدان بسیج قرار گرفته‌است. این پارک امکانات شنا، موج سواری و سرسره بازی دارد. مدیریت این پارک را بخش خصوصی تحت نظارت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به عهده دارد.

پارک آبی آزادگان در سال ۱۳۷۴، ساخته شد و حدود دو سال بعد، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این پارک آبی که از استخر مواج، دایوهای مرتفع و دریاچه تشکیل شده‌است به دست مهندسان ایرانی ساخته شده‌است.






بوستان المهدی

پارک اَلمَهدی پارکی است تازه‌ تأسیس که در شهر تهران و در ضلع جنوب شرقی میدان آزادی واقع شده‌است.

این پارک که ساخت و تجهیزش مدت‌های طولانی به درازا کشید، دارای امکاناتی همچون قایق‌رانی، وسایل پرورش اندام و محل بازی کودکان می‌باشد. به دلیل نزدیکی این پارک به ترمینال غرب اتوبوس‌رانی تهران، آلاچیق‌هایی نیز برای استراحت و خواب مسافران و رهگذران نیز در آن ساخته شده‌است.





باغ پرندگان تهران

باغ پرندگان تهران در شمال‌شرق تهران در دل جنگل لویزان واقع شده است. باغ پرندگان تهران در ۲ فاز طراحی شده است. فاز اول که هم اکنون به بهره برداری رسیده است به نام "دشتچر" نام گذاری شده است و شامل پرنده‌هایی است که در قفس نگهداری می‌شوند و یا توان پرواز ندارند. فاز دوم که مساحتی کمتر از فاز اول دارد در محدوده شمالی در حال احداث است و "آبچر" نام دارد. این فاز شامل پرندگانی است که قابلیت پرواز دارند و احتمالاً مشابه آنچه در باغ پرندگان اصفهان وجود دارد توسط تور از خروج پرندگان از آن جلوگیری خواهد شد. زمان احداث این باغ ۳ سال به طول انجامید.






جزئیات

فاز اول باغ پرندگان که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۲ افتتاح شدو به بهره‌برداری رسید. در قسمت ورودی محوطه باغ اولین چیزی که جلب توجه می‌کند طوطی‌های سخنگو هستند که به شما خوشامد می‌گویند. پرندگانی نظیر کبوتر، طوطی، کلاغ، خروس، فنج . . . . در این محوطه قرار گرفته‌اند. باغ پرندگان تهران محدوده بزرگی دارد و به دلیل طراحی مسیرهای پیچ در پیچ در آن مسیر طولانی را شامل می‌شود.با توجه به اینکه ورودی باغ در بالاترین قسمت آن قرار دارد و از بالا تقریباً محوطه باغ قابل رویت است . در شمالی ترین قسمت باغ پرندگان بزرگترین قفس آن جلب توجه می‌کند که گونه‌هایی از عقاب‌ها بر روی درختان تنومند اما بی شاخه در آن قرار داده شده‌اند.برخی گونه‌های لاشخور هم در این قفس به چشم می‌خورند ،گونه‌هایی از جغد،شاهین نیز در قفس‌های کوچکی در آن قرار گرفته‌اند.در قسمت میانی باغ پرندگانی نظیر قرقاول،طاووس،پلیکان،فلامینگو و . . . . قرار گرفته‌اند. این محدوده توسط آبشارها و برگه‌های بزرگی که از بالادست باغ آبگیری می‌شوند احاطه شده است. دوطرف برگه‌های آب توسط پل‌های چوبی و زیبایی به هم وصل شده است.در محدوده جنوبی باغ هم پرندگان نام آشنایی هم چون اردک،قوی سیاه و سپید،غاز و . . . . به چشم می‌خورند.




طراحی زیبای محوطه باغ پرندگان:

از شاخصه‌های باغ پرندگان تهران طراحی زیبا و منحصربه‌فرد محوطه باغ است.محوطه باغ پرندگان را مسیرهای سنگفرش شده که توسط درختان و گل‌های زیبایی محصور شده است در بر گرفته است. سایه بانهایی از جنس چوب،نی و پوشال ،نیمکت‌های چوبی با طراحی‌های متنوع،آلاچیق‌های چوبی،عدم وجود تیر برق یا تاسیسات اضافی،تابلوهای راهنمای طرح چوب با خط نستعلیق، آبشارهای کوچک و زیبا و طراحی هوشمندانه برکه‌ها و پل‌های چوبی آن از شاخصه‌های این باغ می‌باشد.






باغ‌وحش تهران

باغ‌وحش تهران یا باغ‌وحش ارم باغ‌وحشی در تهران است که در زمینی به وسعت تقریبی ۵ هکتار در کیلومتر ۴ اتوبان تهران کرج قرار گرفته است.






تاریخچه

از روزگاران قدیم در ایران نگهداری برخی از جانوران و پرندگان در پاره یی خانواده‌ها مرسوم بوده‌است و گاه در گوشه و کنار شهر حیوانی را برای تماشا می‌آوردند. برای مثال میمون بازی در دوره فتحعلی شاه در سبزه میدان بود که یک شیر و یک خرس که صاحبش آنها را زنجیر کرده بود در معرض نظاره اهالی و به احتمال به صورت نوعی کسب و کار، قرار می‌دادند. همچنین در نقطه جنوب غربی دارالخلافه در محلی که به فیلخانه شهرت داشت، فیلی نگهداری می‌شد که در برخی مراسم مورد استفاده قرار می‌گرفت.

در دوره قاجار ایرانیان با باغهای وحش اروپایی آشنا شدند. اما نخستین باغ وحش یا «مجمع الوحوش» در دوره ناصرالدین شاه در خیابان لختی سعدی کنونی در جایی که زمانی نام خیابان باغ وحش و بعد ماشین خانه و سرانجام اکباتان نامیده شد، تاسیس گردید که البته هیچ گاه به صورت باغ وحش کاملی در نیامد و گاه اهالی شهر برای تماشای چند حیوان بدانجا می‌رفتند. ناصرالدین شاه پس از سفرهای خود به اروپا و دیدن باغ وحش‌های اروپایی، علاقه خاصی به باغ وحش و حیوانات پیدا کرد و به همین دلیل محل دوشان تپه را انتخاب کرد که از پیش در سال ۱۲۶۹ قمری ۱۸۵۳ میلادی عمارت باشکوهی در آن برپا کرده بود و با استفاده از قنات، دریاچه یی نیز پدید آورده بود که منظره‌های بسیار زیبا و دیدنی آن اهالی را به خود جلب می‌کرد. در باغ وحش دوشان تپه، چهار شیر نر و ماده از کوه‌های شیراز، سه ببر از مازندران، یک یوز، سه پلنگ از جاجرود، پنج خرس از دماوند، کفتار، بوزینه، یک میمون، خر و طاووس های بسیار وجود داشت..






منتخب گونه‌های جانوری

در حال حاضرتعداد ۱۲۱ گونه جانوری بومی ایران و دیگر نقاط جهان در قالب گروههای زیر در باغ وحش نگهداری می‌شوند که تعدادی از آنها به شرح زیر معرفی می‌گردند:

گربه سانان: شیر آفریقایی، ببر بنگال، پلنگ ایرانی و آفریقایی، سیاه گوش.
سگ سانان: گرگ، شغال، روباه
پریمات‌ها: شامپانزه، بابون، رزوس
گوشتخواران (خرسها) خرس قهوه‌ای
پرندگان: درنای تاجدار، طاووس، قرقاول، پلیکان، بالابان، کرکس، عقاب
خزندگان: مارپیتون، تمساح پوزه کوتاه ایران، بزمجه، ایگوانا، لاک پشت
کیسه داران: کانگورو
خرطوم داران: فیل سریلانکایی
جوندگان: تشی، سنجاب ایرانی، خرگوش، همستر
آبزیان: پنگوسی، گربه ماهی آفریقایی، لاک پشت آبی
فردسمان (اسب و الاغ): گورخر آسیایی
زوج سمان (گوزنها): گوزن زرد ایرانی گوزن قرمز
شتر شکلان: شتر دو کوهانه






بوستان بهشت مادران

بوستان بهشت مادران پارکی است در تهران که در شرق بزرگراه شهید حقانی و غرب منطقه سید خندان تهران قرار دارد. این بوستان مخصوص خانم‌ها ساخته شده و حجاب در آن اجباری نیست.اگرچه در ابتدا پیست دوچرخه سواری در پارک ساخته شده و بهره برداری شد اما پیست دیگر مورد استفاده نیست و حتی آوردن دوچرخه به پارک مجاز نمی‌باشد. روز های پنجشنبه از ساعت 8 شب ،ایام تعطیل رسمی و جمعه ها آقایان نیز می توانند از پارک استفاده کنند.






بوستان پلیس
بوستان پلیس (پارک پلیس) در قطعه زمینی موسوم به باغ مجید آباد (باغ اناری) واقع در شمال شرق تهران به مساحت ۵۱۶۶۶۳ مترمربع احداث شده است. فضای این بوستان توسط خیابان سی و پنج متری پیشنهادی طرح تفضیلی شهر تهران به دو قطعه تقسیم می گردد که قطعه شمالی حدود ۲۷ هکتار و قطعه جنوبی حدود ۲۴ هکتار بوده و ارتباط بین این دو بخش توسط یک پل عابر پیاده برقرار می گردد. طراحی محوطه این بوستان الهام گرفته از باغهای ایرانی است. در این بوستان محورهای طولی و عرضی عمود برهم، استخرهای زاویه دار همراه با جریان آب، راههای مستقیم و کلاً منظم هندسی به چشم می خورد و تنها معابر درجه ۳ فرعی به صورت نامنظم طراحی شده است و تقریباً می توان سبک طراحی آن را منظم دانست. برخی از گونه های گیاهی کاشته شده در این پارک عبارتند از: انواع کاج ـ سرو تبریزی ـ اقاقیا ـ بیدمجنون ـ زیتون ـ توت ـ پیراکانتا ـ یاس زرد ـ میخک هندی ـ ترون ـ زرشک ـ شیرخشت ـ بوداغ ـ مورد ـ شمشاد ـ انواع بالارونده ها امکانات پارک شامل موارد زیر هستند: نمازخانه ـ کتابخانه ـ رستوران ـ زمین بازی کودکان ـ وسایل بدنسازی ـ زمین ورزشی ـ آلاچیق ـ برکه ـ استخر ـ آبنما و تعداد ۲۴ چشمه سرویس بهداشتی

طراحی مد

طراحی مد (به انگلیسی: Fashion Design) هنر استفاده از طراحی، زیبایی شناسی(حسّیک) و یا زیبایی طبیعی برای خلق پوشاک و زیورآلات است، طراحی مد متاثر از عرض‌های جغرافیایی، فرهنگ‌ها و جوامع مختلف بوده و به اندازهٔ همین تفاوت‌ها دارای تنوع بالایی است. طراحان مد به طرق متفاوتی در بخش‌های طراحی پوشاک و زیورآلات کار می‌کنند، بعضی به تنهایی و بعضی به عنوان بخشی از یک گروه به این حرفه مشغول هستند. آنها با تلاش برای طراحی لباس‌های زیبا و باب طبع جامعه سعی در ارضاء تمایل مصرف کنندگان دارند. به دلیل اینکه طراحی و ارائهٔ لباس‌های جدیدی که مورد پسند عموم قرار بگیرند فرآیندی زمان بر است، متخصصین این حرفه در عین حال باید بتوانند به طور دقیق زمان تغییر سلیقهٔ مصرف کننده را پیش بینی کنند. مد و رسانهٔ آن که پوشاک است نمادی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی جوامع هستند.






طراحان مد تلاش می‌کنند تا لباسی که طراحی می‌کنند تابعی از زیبایی و دل انگیزی باشد، آنها باید در نظر داشته باشند که هر نوع لباسی چه مخاطبی دارد و همچنین در چه موقعیتی پوشیده می‌شود. آنها برای انجام این مهم محدوده‌ای وسیع از مواد و ترکیبات آن و همچنین طیف گسترده‌ای از رنگها، الگوها و سبک‌ها را در اختیار دارند. با وجود اینکه لباس‌های روز و معمولی بیشترین میزان لباس‌های مصرفی را تشکیل می‌دهند و در محدودهٔ سبک‌های قراردادی متداول و مرسوم قرار دارند، لباس‌های رسمی و لباس‌های شب که برای مراسم خاص و مهمانی‌ها استفاده می‌شوند نیز مطلوب هستند و مخاطبان خاص خود را دارند.

برخی از لباس‌ها به طور خاص برای یک شخص ساخته می‌شوند. دوخت سفارشی (به فرانسوی: Haute couture) یا خیاطی قراردادی از جمله روش‌هایی هستند که برای این منظور به کار می‌روند. با این وجود امروزه پوشاک بیشتر برای بازار انبوه، به خصوص لباس‌های روز و معمولی طراحی می‌شوند.




ساختار

طراحان لباس از راههای متنوع و متفاوتی می‌توانند کار کنند، برای مثال آنها می‌توانند به شکل تمام وقت در خانهٔ طراحان که متعلق به صاحبان طرح هاست برای یک مد خاص و یا به صورت انفرادی یا به عنوان بخشی از یک گروه کار کنند. طراحان مستقل روی طرح‌های خودشان کار می‌کنند و پس از اتمام کار، طرح‌های خود را به خانه‌های مد یا به طور مستقیم به مغازه‌ها و تولیدی‌های لباس می‌فروشند و لباس‌ها برچسب خریدار طرح را می‌خورند. برخی از طراحان برچسب‌های خودشان را می‌سازند که تحت آن طرح هایشان با نام خودشان در بازار عرضه می‌شوند. بعضی از طراحان نیز خود کارفرما هستند و برای مشتریان منحصربه فرد و خاصی طراحی می‌کنند. بعضی دیگر از طراحان در بخش مد برتر (به انگلیسی: High Fashion) فعالیت می‌کنند و کارهای خود را برای فروشگاههای تخصصی و یا فروشگاه‌های حوزهٔ مد برتر می‌فرستند، این طراحان که به دنبال بنا نهادن گرایش‌های مد هستند لباس‌های مبتکرانه و بدیع خلق می‌کنند. با این حال اکثر طراحان مد ایده‌های نوآورانهٔ خود را برای بازار انبوه لباس‌های زنانه، مردانه و کودکانه به کار می‌برند و در استخدام تولیدکنندگان پوشاک هستند.

از بزرگترین مارک‌های طراحانی که نام تجاری خودشان را دارند، می‌توان به ابرکرومبی اند فیچ، جاستیس و جوسی اشاره کرد که به احتمال زیاد توسط گروهی از طراحان منحصر به فرد طراحی می‌شوند که تحت کارگردانی یک مدیر طراحی کار می‌کنند.




طراحی پوشاک

طرن لباس علاوه براینکه به شکل‌های متفاوتی کار می‌کنند، به طرق متفاوتی نیز طراحی می‌کنند. بعضی ایدهٔ اولیهٔ طرح خود را روی کاغذ پیاده می‌کنند در حالیکه بعضی دیگر با آویزان کردن پارچه بر روی فرم ابتدایی لباس، طرحی را که می‌خواهند تصور می‌کنند و برخی نیز به کمک نرم افزارهای کامپیوتری طرح لباس مورد نظرشان را ترسیم می‌کنند. زمانی که طراح به طور کامل از تناسب و هماهنگی پارچه‌ها راضی باشد با یک طراح الگو حرفه‌ای مشورت می‌کند تا طرح اولیه را روی کاغذ یا از طریق نرم افزارهای کامپیوتری کامل کند. کار طراح الگو بسیار دقیق و پر زحمت است، تناسب پوشاک کامل شده در واقع به دقت آنها بستگی دارد، آنها پس از اطمینان از ابعاد اولیه یک نمونه از لباس می‌سازند تا روی تن یک مدل واقعی تست شود و از درست بودن اندازه و ابعاد آن در عمل هم مطمئن شوند.

میریام چالک (به انگلیسی: Myriam Chalek)، مالک و موسس خانهٔ تجارت خلاقانه (به انگلیسی: Creative Business House) می‌گوید بسیاری از طراحان مد تنها یک مفهوم از مدی که می‌خواهند ایجاد کنند دارند، درطول ساخت و ساز و پیاده سازی روی کاغذ تکنیک‌ها و ساختارهای لازم نه در ذهن هستند نه در مفهوم بصری و نه در روند طرح زدن روی کاغذ. بنابراین طراح مد نیاز به مشورت با طراح الگو و نمونه ساز دارد تا دریابد که آیا طرحی که روی کاغذ کشیده را می‌توان عملی کرد و به زندگی واقعی آورد یا نه.




تاریخچه

در قرن نوزدهم میلادی چارلز فردریک ورث (به انگلیسی: Charles Frederick Worth) با دوختن برچسب نام خود به لباس‌هایی که طراحی می‌کرد زمینه ساز شروع طراحی مد به طور کلی شد. درست پیش از آنکه بزازها مزون‌های لباس (خانه‌های مد) خود را در پاریس برپا کنند و انبوه خیاط‌های شناخته نشده دست به خلاقیت بزنند و مدهای عالی که در دادگاههای سلطنتی پوشیده می‌شدند برچیده شوند. موفقیت ورث به طوری بود که او به جای اینکه مانند خیاط‌های دیگر که در گذشته تنها از دستور مشتری پیروی می‌کردند رفتار کند، می‌توانست به مشتریانش دیکته کند چه بپوشند. واژهٔ 'طراح مد' (به فرانسوی: Couturier) در حقیقت اولین بار برای توصیف او ساخته شد. در حالیکه مقولهٔ پوشاک در هر دورهٔ زمانی توسط دانشگاهیان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است، تنها خلق پوشاک از سال ۱۸۵۸ به بعد را می‌توان به طور موثر طراحی لباس در نظر گرفت.

در همان دوره بود که بسیاری از مزون‌های لباس (خانه‌های مد) شروع به استخدام هنرمندان و نقاش‌ها کردند تا طرح لباس‌ها را بکشند. تصاویر نقاشی شده به مشتری‌ها نشان داده می‌شدند که بسیار ارزان تر از نمونه واقعی لباس تولید شده در کارگاه بودند، در صورتی که مشتری‌ها یکی از طراحی‌های آنان را می‌پسندیدند آن لباس را سفارش می‌دادند و خانهٔ مد از این طریق صاحب درآمد می‌شد. به این ترتیب، سنت طراحی لباس به جای ارائهٔ لباس‌های تکمیل شده به عنوان یک کار اقتصادی شروع شد.

یک طراح مشهور جامائیکایی به نام شانون مگی (به انگلیسی: Shannon McGHIE) می‌گوید:'طراحی مد عشق و شوری است برخاسته از قلب هنرمند. '




انواع مد

توسط تولیدکنندگان لباس ساخته می‌شوند در سه دستهٔ اصلی قرار می‌گیرند، اگرچه این ممکن است به شاخه‌های فرعی دقیق تری نیز تقسیم شود:



دوخت سفارشی یا تولید انحصاری (طراحی و خیاطی بانوان)
مد پوشاک تا سال ۱۹۵۰، عمدتاً طراحی و ساخت لباس به شکل دوخت سفارشی (روش فرانسوی) و بر اساس اندازه‌هایی بود که مشتری سفارش می‌داد، هر لباس برای یک مشتری خاص طراحی و دوخته می‌شد و برای مشتری‌ها به شکل انحصاری سفارش دوخت گرفته می‌شد، به طور معمول در آن دوره از پارچه‌های گران قیمت و با کیفیت بالا استفاده می‌شد و با دقت بسیار بالا به جزئیات و اتمام کار لباس دوخته می‌شد. درنتیجه این کار فرآیندی بسیار وقت گیر بود، ظاهر و تناسب لباس به نسبت هزینهٔ مواد و زمان لازم برای دوخت در اولویت قرار داشتند.



پوشاک آماده یا تولید ماشینی
لباس‌های ماشینی مرز بین دوخت سفارشی و تولید انبوه هستند، این لباس‌ها برای مشتری‌های مخصوص دوخته نشده‌اند اما دقت زیادی در انتخاب و برش پارچه صورت گرفته است و به منظور تضمین انحصار، این لباس‌ها در مقادیر محدود دوخته شده‌اند. در نتیجه به نسبت گران قیمت هستند. مجموعه‌های لباس‌های ماشینی معمولاً در هر فصل طی دوره‌ای که به نام هفتهٔ مد(به انگلیسی: Fashion Week) شناخته می‌شود توسط خانه‌های مد به عرضهٔ نمایش گذاشته می‌شوند. این پدیده دوبار در سال در سرتاسر شهرها اتفاق می‌افتد. انواع لباس‌هایی که در فصل‌های مد ارائه می‌شوند شامل پوشاک بهار/تابستان، پاییز/زمستان و همچنین لباس‌های راحتی، لباس شنا و لباس عروس هستند.



عمده فروشی یا تولید انبوه
در حال حاضر صنعت مد بیش از هر چیز متکی بر فروش بازار انبوه است. تولید انبوه طالب بیشتری دارد و نیاز طیف گسترده‌ای از مشتریان را برآورده می‌کند. مشاهیر دنیای مد برای هر فصل مد روندهایی را تعیین می‌کنند که بر اساس آن لباس‌های ماشینی تولید می‌شود. آنها اغلب تمام طول یک فصل را صبر می‌کنند تا مطمئن شوند آیا سبک مطرح شده می‌تواند بازار را به دست بگیرد یانه، سپس برای تولید آن ابتکار عمل را به دست می‌گیرند و به منظور صرفه جویی در هزینه و زمان از پارچه‌های ارزان تر و تکنیک‌های ساده تر برای تولید استفاده می‌کنند که به راحتی می‌تواند توسط یک دستگاه انجام شود. در نتیجه محصول نهایی می‌تواند خیلی ارزان تر فروخته شود. یک نوع طراحی وجود دارد که سبک کوچ (به انگلیسی: Kutch) نامیده می‌شود و منشاء آن به واژهٔ آلمانی"kitsching" برمی گردد که معنی آن زشت یا به لحاظ زیبایی شناسی ناخوشایند است. کوچ همچنین اشاره به نوع پوشش یا نمایش لباس‌هایی دارد که به اصلاح از مد افتاده‌اند، اغلب شلوارهای فاق بلند مربوط به دههٔ ۸۰ میلادی نماد مد کوچ (به آلمانی: Kitsch) در نظر گرفته می‌شوند.




درآمد
ایالات متحدهٔ آمریکا

میانگین دستمزد سالانهٔ طراحان لباس در ماه مه سال ۲۰۱۱، ۶۴/۶۹۰ دلار بود. این میانگین برای طراحان با دستمزد متوسط که حدود ۵۰٪ از کل طراحان بودند بین ۴۲/۱۵۰ تا ۸۷/۱۲۰ دلار بود و برای کم درآمدترین آن‌ها که حدود ۱۰٪ از طراحان را شامل می‌شدند چیزی کمتر از ۳۲/۷۰۰ دلار و برای پردرآمدترین آن‌ها بالای ۱۲۷/۸۲۰ دلار بود.

متوسط درآمد سالیانهٔ پوشاک، کالاهای پارچه‌ای، ایده و مفاهیم مد برای تولیدکنندگانی که بزرگ‌ترین تعداد طراحان مد را داشتند حدود ۷۲/۴۵۰ دلار در سال بود. این میانگین برای طراحانی که از عکس‌ها و فیلم‌های تبلیغاتی استفاده کرده بودند حدود ۱۰۱/۰۴۰ بود.



تحصیل و آموزش مد
تعداد زیادی مدارس تخصصی هنر و طراحی شناخته شده و معروف در دنیا وجود دارند که کارشناسی طراحی مد و فناوری طراحی مد ارائه می‌دهند، بعضی از کالج‌ها دارای دورهٔ کارشناسی ارشد مد نیز هستند، هر چند داشتن کارشناسی ارشد در این رشته الزامی نیست و این مقطع تحصیلی بیشتر به کسانی که پیش تر در این صنعت مشغول به کار بوده‌اند توصیه می‌شود.

در دیگر نقاط دنیا نیز چند دانشگاه مد وجود دارد، از جمله موسسهٔ ملی فناوری مد در هند (به انگلیسی: National Institute of Fashion Technology in India)، دانشگاه شی چین در هنگ کنگ Shih Chien University، دانشگاه آر ام آی تی در ملبورن استرالیا (به انگلیسی: RMIT University)، دانشگاه کاتولیک فو جن در تایوان (به انگلیسی: Fu Jen Catholic University) و دانشگاه زنجیره‌ای آسیا به نام کالج طراحی و بازرگانی رافلز (به انگلیسی: Raffles College of Design and Commerce). تمامی این دانشگاه‌ها دارای دوره‌های معتبر طراحی مد هستند.

در سراسر ایالات متحده بسیاری از دانشگاه‌ها رشتهٔ طراحی مد را به عنوان شاخه‌ای از رشتهٔ تحصیلی هنرهای لیبرال عمومی (به انگلیسی: General Liberal Arts) ارائه می‌دهند. طراحی مد به طور کلی ممکن است نام‌های جایگزینی داشته باشد و یا با رشته‌هایی مرتبط ادغام شده باشد، مانند پوشاک و منسوجات، طراحی پارچه، طراحی لباس، صنایع دستی و... همچنین ممکن است زیر مجموعه‌ای از هنر، تاریخ هنر و یا مطالعات خانواده و مصرف کنندگان باشد. بعضی از مدارس عالی، مانند پارسونز (به انگلیسی: Parsons) کارشناسی ارشد رشتهٔ مدیریت مد که تلفیقی از دروس مد با دوره‌های تجارت است را نیز ارائه می‌دهد.

تنها دانشگاه عضو در لیگ آیوی (به انگلیسی: The Ivy League)، (مجموعه‌ای متشکل از هشت عدد از بهترین دانشگاههای دنیا که در منطقه شمال شرقی ایالات متحده واقع شده‌اند) که در مقطع کارشناسی رشتهٔ طراحی مد را ارائه می‌دهد دانشگاه کرنل (به انگلیسی: Cornell University) واقع در ایتاکا، نیویورک، است که برنامهٔ آموزشی خود را در چارچوب بخش علوم فیبر و طراحی پوشاک (به انگلیسی: department of Fiber Science & Apparel Design) ارائه می‌دهد. دانشگاه کرنل در رشتهٔ طراحی پوشاک دارای مقطع تحصیلی دکترا نیز می‌باشد. می‌توان لیست به روز شدهٔ دانشگاههای آمریکایی که مقطع کارشناسی ارشد و دکترای رشتهٔ طراحی مد را ارائه می‌دهند در سایت ITAA.org یافت. برنامه‌های آموزشی طراحی پوشاک برای پاسخگویی به نیازهای دانشگاه‌ها، صنعت و پژوهش به عنوان یک علم کاربردی در نظر گرفته شده است که به منظور پاسخگویی به نیازهای بشر به پوشاک، پذیرای بخش‌های طراحی، فناوری، علوم فیزیک، علوم انسانی و علوم اجتماعی می‌باشد.




سیستم طبقه بندی
طراحان در یک سیستم سلسله مراتبی فرانسوی کار می‌کنند. مد به عنوان هدف، عملکرد سیستم حاکم و موقعیت توابع آن را در یک نظام اجتماعی تضمین می‌کند. مد به طور ایدئولوژیک بخشی از فرایندی است که داخل گروههای اجتماعی خصوصی شکل می‌گیرد، که در این مورد طراحان خبره مواضع قدرت و روابط سلطه و فرمانبرداری را ایجاد، حفظ و بازتولید می‌کنند. در کار گروهی برای طراحی مد هر کس با توجه به میزان تلاش و ابتکاری که نشان دهد رشد می‌کند و ترفیع می‌گیرد. امروزه نگاه و تصور اسطوره‌ای نسبت به طراح به عنوان یک نابغهٔ خلاق از موقعیت اجتماعی آنها منفصل شده است چرا که خلاقیت و تولید مد حاصل کار اجتماعی است و نه استعداد ذاتی، گرچه ممکن است کسی بسیار خلاق و با استعداد باشد اما بدون همکاری و کسب مشروعیت از جانب سیستم مد و عبور از دروازه‌های آن نمی‌تواند به شهرت برسد. بنابراین سیستم طبقه بندی به عنوان یک اصل ضروری نه تنها در صنعت مد بلکه در تمامی صنایع فرهنگی نقش مهمی دارد. چرا که باعث می‌شود مؤلف کارهای خلاقانه قابل شناسایی باشد.