به پسر یا دختری که به سن بلوغ رسیده اما به هر دلیل ازدواج نکرده باشد، مجرد گفته میشود.

فرزند پسر
فرزند پسر زادهای نر؛ پسری نسبت به والدینش است. نقطهٔ مقابل آن فرزند دختر است.
فرزند دختر
فرزند دختر زادهی مادینه یا مونث والدینش میباشد. نقطه مقابل آن فرزند پسر است. در جوامع مردسالار معمولا فرزندان دختر حقوق خانوادگی متفاوت یا کمتری از فرزندان پسر دارند.
بارداری
بارداری یا حاملگی، به وضعیتی گفته میشود که زن در رحم خود دارای رویان یا جنین باشد. به دوران بارداری «دورهٔ آبستنی» نیز گفته میشود؛ این دوره با به دنیا آمدن نوزاد (زایمان) به پایان میرسد.
در انسان دورهٔ بارداری طبیعی حدود ۳۸ هفته از زمان بارور شدن طول میکشد. اگر طول این دوره از آخرین قاعدگی فرد باردار محاسبه شود، مقدار طبیعی آن تقریباً ۴۰ هفته خواهد بود. نطفه در حال رشد انسان در هفتههای اول بارداری رویان و پس از این دوره، تا پایان بارداری، جنین نامیده میشود. انسان در هر بار بارداری معمولاً فقط یک جنین در رحم دارد، اگرچه موارد چندقلویی نیز چندان نادر نیست. سازمان بهداشت جهانی مدت عادی حمل را بین ۳۷ تا ۴۲ هفته معین میکند.
واژهشناسی
در اصطلاحات علمی به وضعیت بارداری گراوید (به لاتین: Gravid) گویند و به انسان مونث باردار گراویدا. پاریتی یا پارا برای نشان دادن تعداد بچههای سالم به دنیا آمده قبلی به کار میرود. زنی که هیچگاه باردار نشده نولیگراوید و زنی که برای اولین بار باردار شده پریمیگراوید گفته میشود و در بارداریهای بعدی مولتیگراوید یا مولتی پار نامیده میشود. زنی که هیچگاه باردار نشده یا جنینی را بیش از ۲۰ هفتگی نگه نداشته نولیپار خوانده میشود. از این اصطلاحات برای نشان دادن وضعیت بارداریهای قبلی یک زن در شرححال و ثبت اطلاعات پزشکی در حین بارداری یا شرایط دیگر به کار میرود.
واژه رویاندر طی ۹ هفته اول بعد لقاح و جنین از هفته ۱۰ تا پایان بارداری بکار میرود.
در بسیاری تعاریف پزشکی و قانونی بارداری به سه قسمت (تریمستر) تقسیم میشود. در اولین سه ماهه یا تریمستر بیشترین ریسک سقط وجود دارد. در طی تریسمتر دوم یا سه ماهه دوم رشد جنین قابل بررسی است و از تریسمتر سوم یا سه ماهه ی دوم جنین قابلیت بقا خارج رحم را به دست میآورد.
مراحل بارداری در انسان
سه ماهه اول بارداری به دوران قبل از هفته ۱۲ بارداری اطلاق میشود. بیشتر سقطهای جنین در این دوران اتفاق میافتند. تکامل رویانی و اندام زایی نیز در این دوران اتفاق میافتند.
دو تقسیم بندی وجود دارد : در تقسیم بندی اول دوران بارداری به سه دوره تقسیم می شود: 3ماهه اول بارداری - از هفته اول تا پایان هفته 14 بارداری 3ماهه دوم بارداری - از هفته 15 تا پایان هفته 28 بارداری 3ماهه سوم بارداری - از هفته 29 تا زمان زایمان در تقسیم بندی دوم دوران بارداری به دو دوره تقسیم می شود: نیمه اول بارداری - هفته 0 - 20 نیمه دوم بارداری - هفته 20 - 40 افسردگی پس از زایمان (Postnatal depression)چیست و علایم آن کدام است
افسردگی پس از زایمان (Postnatal depression) نامی است که به نوعی افسردگی که در برخی موارد پس از وضع حمل زنان را مبتلا می نماید اطلاق می شود. حدود یک زن از هر ۱۰ زن این افسردگی را تجربه می نمایند. این اختلال معمولاً در خلال یک ماهه نخست پس از وضع حمل آغاز می شود اما حتی می تواند تا ۶ ماه بعد نیز ظهورش به تعویق افتد.
مصرف داروها در دوران بارداری
در دوران بارداری اصولاً به جز برخی ویتامینها و مکملهای غذایی تجویز سایر داروها باید با احتیاط صورت گیرد زیرا خطر سقط جنین یا ایجاد ناهنجاریهای مادرزادی جنین وجود دارد.
؛ داروهای بی خطر در دوران بارداری
استامینوفن
آسیکلوویر
داروهای ضد تهوع (مثل اندانسترون و متو کلوپرامید)
آسپارتام
آسپرین با دوز پایین
آرامبخشهای ملایم (مثل مپروبامات، کلردیازپوکساید و فلوکسیتین)
پنی سیلین، سفالکسین، اریترومایسین و چند آنتی بیوتیک دیگر
زایوودین
قرصهای ضد بارداری
ایبوپروفن (بروفن) به جز در سه ماههٔ آخر بارداری
برخی داروهای ضد فشار خون مانند متیل دوپا
داروهای ضد افسردگی
پدر
پدر یکی از نسبتهای خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مذکر گفته میشود و از نظر زیستشناختی، اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی میتواند تعریفهای متفاوتی داشته باشد.
از نظر زیستشناختی، در پستاندارانی مانند انسان، پدر اسپرمی را تولید میکند که با تخمک ترکیب شده و پس از لقاح، رویان (جنین) شکل میگیرد.
از نظر اجتماعی پدر به مردی که نقش اجتماعی مربوطه را انجام دهد نیز گفته میشود. امروزه تحقیقات بسیاری درباره اهمیت نقش پدری در رشد روانی و اجتماعی فرزندان صورت گرفتهاست.
مادر
مادَر یا نَنه یا مامان یکی از نسبتهای خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مونث گفته میشود. به دلیل پیچیدگی و تفاوتهای اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی تعاریفها و نقشها، تعریف کلی کلمه مادر متفاوت است.
واژه ننه که به عنوان برابر برای مادر بهکار میرود و معانی دیگری نیز دارد از ریشه هندواروپایی nan به معنی مادر و پرستار است.
مادر طبیعی
در مورد پستانداران مانند انسان، مادر بیولوژیکی تخمک بارور شده را باردار است که ابتدا رویان و سپس جنین نام دارد. این بارداری درون رحم مادر از هنگام لقاح تا هنگام زادن نوزاد طول میکشد. هنگامی که کودک زاده شد، بدن مادر برای تغذیه او شیر تولید میکند. معمولاً این شیر مادر تنها غذای نوزاد برای حداقل یک سال است.
اجتماعی
نقاشی مادر از ویلیام-آدولف بوگرو
در جامعهٔ انسانی عنوان مادر معمولاً به زنی، به غیر از مادر طبیعی، که نقش اجتماعی مربوطه را انجام دهد نیز گفته میشود. به ویژه در مورد مادرخوانده و زنپدر. در برخی از فرهنگها، مانند آمریکایی-آفریقایی و لزبینی، دیگرمادری غیربیولوژیکی وجود دارد. در خانواده پونالوائی در ایروکوئیها، سرخپوستان آمریکا و قبایل هند کهن، یک زن مادر فرزندان خواهرش و خواهران جانبیاش (عمه/عمو/خاله/دایی زادههای درجه اول و دوم یا دورتر) نیز هست. همچنین با پیشرفت فنآوری تولیدمثل، مادر ژنتیکی (کسی که تخمک از آن اوست) میتواند با مادر باردار (که جنین در رحم اوست) تفاوت داشته باشد.
تکفرزند
تک فرزند شخصیست که برادر یا خواهری ندارد.
تنظیم خانواده
تنظیم خانواده بهمعنای پیشگیری از حاملگیهای پرخطر است. از دیدگاه تنظیم خانواده، حاملگیهای برنامهریزی نشده و نهایتاً سقطها غیرقانونی است و بهعبارت دیگر، هدف از برنامهٔ تنظیم خانواده، تواناسازی زوجها و افراد بهتصمیم گیری آزادانه و مسئولانه در مورد تعداد و فاصلهگذاری بین فرزندانشان و برخورداری از اطلاعات و وسایل لازم برای وصول بهاین هدف و اطمینان از انتخابی آگاهانه و در اختیارگذاردن مجموعهٔ کاملی از روشهای مؤثّر و مطمئن، برای جلوگیری از بارداری است. بنابراین، موفقیت درازمدت برنامهٔ تنظیم خانواده، مستلزم رعایت اصل انتخاب آگاهانه و آزادانه است و داشتن آگاهی و دسترسی بهبهترین روشهای مطمئن، مؤثر، کمهزینه و مقبول پیشگیری از بارداری که برخلاف قانون نباشد، از حقوق مردان و زنان محسوب میگردد. زوجینی که درحال حاضر و یا برای همیشه نمیخواهند باردار شوند، معمولاً در صورت داشتن آگاهی واطلاعات کافی در زمینهٔ دسترسی بهخدمت از وسایل پیشگیری از بارداری استفاده میکنند. بنابراین تنظیم خانواده میتواند با هدف بهتأخیرانداختن موقت بارداری و یا توقف همیشگی فرزندآوری، مورد استفاده قرار گیرد.
تاریخچه تنظیم خانواده
کنترل زاد و ولد از زمانهای قدیم وجود داشته به طوری که ۴۰۰۰ هزارسال قبل از میلاد در مصر و ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد در هند نیز به کار رفتهاست. با جوشانده ریشههای گیاه، قرص باروت وجیوه، عسل حاوی زنبورهای مرده و حتی شستشوی دستگاه تناسلی با آبلیمو و سرکه شاهدی بر این مدعا است.
روشهای پیشگیری از بارداری
قرصهای خوراکی و کاندوم
روشهای تزریقی یک و سهماهه
آی.یو.دی
روشهای کاشتنی
بستن لوله در زن و مرد
تنظیم خانواده به اجتناب از بارداری ناخواسته و برنامه ریزی نشده اطلاق می شود. به دو صورت وجود دارد : 1) روش های موقتی و 2)روش های دائمی روش های موقتی شامل :
روش های طبیعی یا دوره ای یا تقویمی
قرص های خوراکی جلوگیری از بارداریO.C.P
روش های جلوگیری هورمونی
روش های جلوگیری داخل رحمی IUD
استفاده از وسایل جلوگیری
مردانه : (کاندوم مردانه) زنانه : (کاندوم:زنانه-دیافراگم پوششی واژنی-کلاهک سرویکس (کاپ)-اسفنج-اسپری ها ژل ها لوسیون ها و کرم های اسپرم کش-کپسول های کاشتنی) روش های دائمی شامل : عقیم سازی زنان یا توبکتومی TUBECTOMY عبارت است از بستن و قطع کردن لوله های رحمی (فالوپ) در زنان که به دو روش شکمی و واژینال قابل انجام است. عقیم سازی مرد یا وازکتومی VASECTOMY عبارت است از بستن و قطع کردن لوله های(مجرای) وازودفران که به آسانی ظرف مدت15تا20دقیقه با بی حسی موضعی و در مطب به صورت سرپایی می توان انجام داد. –
خانواده
در جوامع انسانی، خانواده به گروهی از افراد گفته میشود که با یکدیگر از طریق همخونی، تمایل سببی، و یا مکان زندگی مشترک وابستگی دارند. خانواده در بیشتر جوامع، نهاد اصلی جامعهپذیری کودکان است. انسان شناسان به طور کلی نهاد خانواده را این طور طبقه بندی میکنند: مادرتباری (مادر و فرزندان او)، زناشویی (زن و شوهر، و فرزندان. که خانواده هستهای نیز خوانده میشود)، و خانواده گسترده (consanguinal) یا همخونی که در آن پدر و مادر و فرزندان با دیگران مثلا خویشاوندان در مکان مشترکی زندگی میکنند. همچنین در برخی جوامع مفاهیم دیگری از خانواده وجود دارد که روابط سنتی خانواده را کنار گذاشتهاند. خانواده به عنوان یک واحد اجتماعیِ جامعه پذیری، در جامعهشناسی خانواده مورد بررسی قرار میگیرد. تبارشناسی رشتهای است که دودمانهای خانوادگی را در تاریخ مطالعه میکند. همچنین اقتصاد خانواده در علم اقتصاد بررسی میشود.
اقتصاد خانواده
اقتصاد خانواده به بررسی جوانب مختلف چرخه "عمر خانواده" میپردازد. چرخه عمر خانواده از زمان ازدواج تا زمان مرگ یا طلاق است. استراتژی کلی در مطالعه این شاخه از علم، استفاده از روشهای اقتصادی برای تجزیه و تحلیل انتخابهای مردان و زنان در اموری هم چون شکل گیری، تداوم و انحلال خانواده است.
اقتصاددانها تلاش میکنند تا نحوه تصمیم گیری مردم را از زمان ازدواج تا زایمان و طلاق به عنوان نتیجه مقایسهٔ سود حاشیهای و هزینه حاشیهای آحاد اقتصادی درک کنند.
تاریخچه
یکی از اتفاقات مهم در اقتصاد پایان قرن بیستم و آغاز قرن بیست و یکم، گسترش تجزیه و تحلیل اقتصادی پیرامون موضوعاتی بود که به طور سنتی در محدودهٔ اقتصاد در نظر گرفته نمیشد. کتابهایی مانند فریکونومیک این کاربرد جدید اقتصاد را نشان میدهند، موفقیت این کتابها در کسب محبوبیت بین مخاطبین نشان میدهد که تقاضا برای استفاده از اقتصاد در زمینهٔ روشن کردن بسیاری از مسائل اجتماعی وجود دارد. یکی از اولین نهادهای اجتماعی که شخصی به نام گری بکر در این روش مطرح کرد خانواده بود. سی سال پیش، گری بکر نظریه بازار ازدواج را مطرح کرد. این نظریه در عمق تحلیل طیف وسیعی از رفتار زناشویی نفس میکشید. اقتصاددانان و دیگر دانشمندان علوم اجتماعی کار او را دنبال کردهاند.
تئوری
زمانی که اقتصاددانان برای اولین بار شروع به تجزیه و تحلیل اقتصادی مسائل مربوط به خانواده به این شکل را کردند، بسیاری اعتراض کردند که این کار باعث کاهش محبت در خانواده میشود؛و قائل بودند که این گونه نگاه به ازدواج اشتباه و آسیب زا میباشد. ولی مطالعات بعدی نشان داد این نگرانیها بی جاست.
در اقتصاد خانواده، مثل بقیه شاخههایی که نحوه تصمیم گیری انسان مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرد، هزینهها و منافع به صورت مالی و نقدی مورد بررسی نمیشود بلکه تمرکز روی هزینه و سود حاشیهای است که تجزیه و تحلیل اقتصادی را ممکن میکند. یکی از بخشهای عمدهٔ اقتصاد خانواده اقتصاد ازدواج و تحلیل و بررسی آن است که در ذیل به آن میپردازیم:
اقتصاد ازدواج
چگونه زن و مرد تصمیم میگیرند که بهترین گزینه را انتخاب کردهاند؟ آیا فرد انتخاب شده بهترین است و او باید بررسی را متوقف و ازدواج نماید؟ هزینه و سود ازدواج چیست؟
سود ازدواج: هزینه سرانه غذا کاهش مییابد، دیگر نیازی به دو تا از وسایل خانه مثل جارو، یخچال و.. نیست
هزینههای ازدواج: به اشتراک گذاری فضا و منبع باعث هزینههایی خواهد شد مثلاً یکی از هزینهها نتایج تصمیم گیری مشترک است در این صورت در مقایسه با حالتی که فرد به تنهایی تصمیم میگیرد، یک یا دو فرد به آن چیزی که میخواهند نمیرسند. هم چنین ازدواج یک تعهدنامه بلند مدت است که پایان دادن به آن ارزان نمیباشد.
نرخ ازدواج
برای مثال اقتصاد دانها می دانند که نرخ ازدواج در قرن ۲۰ کاهش یافته و هم چنین درطول ۵۰ سال گذشته مردم رفته رفته دیرتر و دیرتر ازدواج میکنند. یک راه برای بررسی این دو پدیده این است که مشاهده شود که آیا منافع خالص حاصل از ازدواج (به خصوص برای افراد جوان تر) در دهههای اخیر کاهش یافتهاست؟
از لحاظ تاریخی، زمانی که فرصتهای اقتصادی زنان کمتر بود مزایای بیشتری از ازدواج کسب میکردند. در آن زمان تنها راه بقای اقتصادی زنان مشارکت در درآمد شوهرانشان بود. حتی برای مردان نیز مزایای ازدواج در دوران اخیر کاهش یافتهاست.
دلیل آن را میتواند درتولید خانگی جستجو کرد. خانواده مجموعهای از تولیدات دارد و اعضای خانواده سرمایههای انسانی فرایند تولید میباشند. خروجی تولیدات خانگی شامل موارد بسیاری ماند: فرزندان و پرورش آنان، غذاها، تمیز کردن منزل و مدیریت مالی خانوار به حساب میآورند. مانند هر فرایند تولید دیگر، تولید خانگی نیز نیازمند تقسیم نیروی کار است که در اینجا این تقسیم بین زن و مرد انجام میشود.
در طول زمان، هزینه و مزایای ازدواج تغییر کردهاست. به خصوص، از زمانی که زنان در بازار کار سهم بیشتری را به خود اختصاص دادند و همچنین به دلیل رشد تکنولوژی نیروی کمتری برای تولیدات خانگی لازم است. در نتیجه مزایای مرتبط با تخصیص نیروی کار در بخش خانگی به طور قابل ملاحظهای کاهش یافتهاست. زنان دیگر نیازی ندارند تا به درآمد مردان دستیابی داشته باشند و مردان نیز دیگر به فردی برای مدیریت منزل احتیاج ندارند زیرا وسایلی مثل مایکرویو، ماشین لباسشویی، کاهش در هزینه تهیه غذا از بیرون از خانه و استفاده گسترده از ارائه دهندگان مراقبت از کودکان باعث شده که خانوارها کالا و خدمات کمتری خودشان تولید کنند و بنابراین نیروی کارکمتری نیز لازم است. این تغییرات در هزینه و مزایای ازدواج باعث شده که زنان و مردان انتخابهای متنوعی پیش رو داشته باشند. این تغییرات به خوبی میتواند کاهش نرخ ازدواج و تاخیر در آن را توضیح بدهد.
اقتصاد فرزند
تئوریهای اقتصادی هم چنین میتوانند دربارهٔ چگونگی تصمیم گیری برای بچه داری و تعداد آنها ارائه بدهد. منطق هزینه و منافع حاشیهای هم چنان منطق اصلی این آنالیز است. منافع فرزندان هم اقتصادی و هم عاطفی است؛آنها به عنوان سرمایههای اقتصادی به حساب میآیند، به خصوص به عنوان پشتیبانان والدین در دوران کهولت؛ هم چنین آنها به عنوان نیروی کار در بازار کار و یا بازار تولیدات خانگی به حساب میآیند. و از طرف دیگر آنها لذت زیادی برای والدین خود به همراه دارند. تمام این منافع باید در مقابل هزینههای آن سنجیده شود.
مشخصاً، هزینههای خوراک، غذا و تحصیل کودکان از جمله هزینههایی است که باید توسط والدین برای کودکان پرداخت شود. کودکان هم¬چنین بیشتر زمان والدین را میگیرند و در نتیجه آنها زمان کمتری برای تخصیص در دیگر بازارها خواهند داشت. علاوه بر این بچهها باعث کاهش آزادی پدر و مادر خواهند شد، زیرا که برای هر تصمیم گیری آنها باید توجه کنند که این تصمیم آنها چه اثری روی بچههای آنها دارد.
به طور خلاصه می توان گفت که در تولد کودکان صرفه ناشی از مقیاس وجود دارد؛ یعنی هزینه متوسط افزایش تعداد فرزندان در هر کودک بعدی کاهش مییابد، زیرا هزینهٔ حاشیهای کودکان بعدی کاهش مییابد. به وضوح مشخص است که نیرویی که برای بزرگ کردن دو کودک نیاز است دو برابر نیروی لازم برای پرورش یک کودک نیست، و هم چنین وسایلی مثل لباس و اسباب بازی را بچههای بعدی نیز میتوانند استفاده کنند.
اقتصاد طلاق
اقتصاد طلاق در بسیاری از حالات رفتاری معکوس اقتصاد ازدواج دارد. وقتی که مزایای ازدواج کاهش مییابد، آمار طلاق افزایش مییابد. و زمانی که مزایای ازدواج افزایش مییابد، آمار طلاق کاهش مییابد.
در نتیجهٔ مطالعهٔ این حوزه از اقتصاد، میتوانیم نتیجه گیریهایی در حوزهٔ سیاست گذاری انجام دهیم. به عنوان مثال اگر قانون طلاق پرهزینه و دشوار باشد، طلاق کمتر میشود، حتی اگر زن و شوهر از ادامهٔ زندگی ناراضی باشند. پس در شرایطی که همهٔ مولفهها یکسان باشد و قانون هزینهٔ طلاق را کاهش دهد، نرخ طلاق زیاد میشود.
در نتیجه اقتصاد خانواده قالب کاملی برای بررسی این که افراد در حوزهٔ خانواده چگونه تصمیم میگیرند، را به ما ارائه میدهد
طراحی مد
طراحی مد (به انگلیسی: Fashion Design) هنر استفاده از طراحی، زیبایی
شناسی(حسّیک) و یا زیبایی طبیعی برای خلق پوشاک و زیورآلات است، طراحی مد متاثر
از عرضهای جغرافیایی، فرهنگها و جوامع مختلف بوده و به اندازهٔ همین تفاوتها
دارای تنوع بالایی است. طراحان مد به طرق متفاوتی در بخشهای طراحی پوشاک و
زیورآلات کار میکنند، بعضی به تنهایی و بعضی به عنوان بخشی از یک گروه به این
حرفه مشغول هستند. آنها با تلاش برای طراحی لباسهای زیبا و باب طبع جامعه سعی
در ارضاء تمایل مصرف کنندگان دارند. به دلیل اینکه طراحی و ارائهٔ لباسهای
جدیدی که مورد پسند عموم قرار بگیرند فرآیندی زمان بر است، متخصصین این حرفه در
عین حال باید بتوانند به طور دقیق زمان تغییر سلیقهٔ مصرف کننده را پیش بینی
کنند. مد و رسانهٔ آن که پوشاک است نمادی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی جوامع
هستند.
طراحان مد تلاش میکنند تا لباسی که طراحی میکنند تابعی از زیبایی و دل انگیزی
باشد، آنها باید در نظر داشته باشند که هر نوع لباسی چه مخاطبی دارد و همچنین
در چه موقعیتی پوشیده میشود. آنها برای انجام این مهم محدودهای وسیع از مواد
و ترکیبات آن و همچنین طیف گستردهای از رنگها، الگوها و سبکها را در اختیار
دارند. با وجود اینکه لباسهای روز و معمولی بیشترین میزان لباسهای مصرفی را
تشکیل میدهند و در محدودهٔ سبکهای قراردادی متداول و مرسوم قرار دارند،
لباسهای رسمی و لباسهای شب که برای مراسم خاص و مهمانیها استفاده میشوند
نیز مطلوب هستند و مخاطبان خاص خود را دارند.
برخی از لباسها به طور خاص برای یک شخص ساخته میشوند. دوخت سفارشی (به
فرانسوی: Haute couture) یا خیاطی قراردادی از جمله روشهایی هستند که برای این
منظور به کار میروند. با این وجود امروزه پوشاک بیشتر برای بازار انبوه، به
خصوص لباسهای روز و معمولی طراحی میشوند.
ساختار
طراحان لباس از راههای متنوع و متفاوتی میتوانند کار کنند، برای مثال آنها
میتوانند به شکل تمام وقت در خانهٔ طراحان که متعلق به صاحبان طرح هاست برای
یک مد خاص و یا به صورت انفرادی یا به عنوان بخشی از یک گروه کار کنند. طراحان
مستقل روی طرحهای خودشان کار میکنند و پس از اتمام کار، طرحهای خود را به
خانههای مد یا به طور مستقیم به مغازهها و تولیدیهای لباس میفروشند و
لباسها برچسب خریدار طرح را میخورند. برخی از طراحان برچسبهای خودشان را
میسازند که تحت آن طرح هایشان با نام خودشان در بازار عرضه میشوند. بعضی از
طراحان نیز خود کارفرما هستند و برای مشتریان منحصربه فرد و خاصی طراحی
میکنند. بعضی دیگر از طراحان در بخش مد برتر (به انگلیسی: High Fashion)
فعالیت میکنند و کارهای خود را برای فروشگاههای تخصصی و یا فروشگاههای حوزهٔ
مد برتر میفرستند، این طراحان که به دنبال بنا نهادن گرایشهای مد هستند
لباسهای مبتکرانه و بدیع خلق میکنند. با این حال اکثر طراحان مد ایدههای
نوآورانهٔ خود را برای بازار انبوه لباسهای زنانه، مردانه و کودکانه به کار
میبرند و در استخدام تولیدکنندگان پوشاک هستند.
از بزرگترین مارکهای طراحانی که نام تجاری خودشان را دارند، میتوان به
ابرکرومبی اند فیچ، جاستیس و جوسی اشاره کرد که به احتمال زیاد توسط گروهی از
طراحان منحصر به فرد طراحی میشوند که تحت کارگردانی یک مدیر طراحی کار
میکنند.
طراحی پوشاک
طرن لباس علاوه براینکه به شکلهای متفاوتی کار میکنند، به طرق متفاوتی نیز
طراحی میکنند. بعضی ایدهٔ اولیهٔ طرح خود را روی کاغذ پیاده میکنند در حالیکه
بعضی دیگر با آویزان کردن پارچه بر روی فرم ابتدایی لباس، طرحی را که میخواهند
تصور میکنند و برخی نیز به کمک نرم افزارهای کامپیوتری طرح لباس مورد نظرشان
را ترسیم میکنند. زمانی که طراح به طور کامل از تناسب و هماهنگی پارچهها راضی
باشد با یک طراح الگو حرفهای مشورت میکند تا طرح اولیه را روی کاغذ یا از
طریق نرم افزارهای کامپیوتری کامل کند. کار طراح الگو بسیار دقیق و پر زحمت
است، تناسب پوشاک کامل شده در واقع به دقت آنها بستگی دارد، آنها پس از اطمینان
از ابعاد اولیه یک نمونه از لباس میسازند تا روی تن یک مدل واقعی تست شود و از
درست بودن اندازه و ابعاد آن در عمل هم مطمئن شوند.
میریام چالک (به انگلیسی: Myriam Chalek)، مالک و موسس خانهٔ تجارت خلاقانه (به
انگلیسی: Creative Business House) میگوید بسیاری از طراحان مد تنها یک مفهوم
از مدی که میخواهند ایجاد کنند دارند، درطول ساخت و ساز و پیاده سازی روی کاغذ
تکنیکها و ساختارهای لازم نه در ذهن هستند نه در مفهوم بصری و نه در روند طرح
زدن روی کاغذ. بنابراین طراح مد نیاز به مشورت با طراح الگو و نمونه ساز دارد
تا دریابد که آیا طرحی که روی کاغذ کشیده را میتوان عملی کرد و به زندگی واقعی
آورد یا نه.
تاریخچه
در قرن نوزدهم میلادی چارلز فردریک ورث (به انگلیسی: Charles Frederick Worth)
با دوختن برچسب نام خود به لباسهایی که طراحی میکرد زمینه ساز شروع طراحی مد
به طور کلی شد. درست پیش از آنکه بزازها مزونهای لباس (خانههای مد) خود را در
پاریس برپا کنند و انبوه خیاطهای شناخته نشده دست به خلاقیت بزنند و مدهای
عالی که در دادگاههای سلطنتی پوشیده میشدند برچیده شوند. موفقیت ورث به طوری
بود که او به جای اینکه مانند خیاطهای دیگر که در گذشته تنها از دستور مشتری
پیروی میکردند رفتار کند، میتوانست به مشتریانش دیکته کند چه بپوشند. واژهٔ
'طراح مد' (به فرانسوی: Couturier) در حقیقت اولین بار برای توصیف او ساخته شد.
در حالیکه مقولهٔ پوشاک در هر دورهٔ زمانی توسط دانشگاهیان مورد مطالعه و بررسی
قرار گرفته است، تنها خلق پوشاک از سال ۱۸۵۸ به بعد را میتوان به طور موثر
طراحی لباس در نظر گرفت.
در همان دوره بود که بسیاری از مزونهای لباس (خانههای مد) شروع به استخدام
هنرمندان و نقاشها کردند تا طرح لباسها را بکشند. تصاویر نقاشی شده به
مشتریها نشان داده میشدند که بسیار ارزان تر از نمونه واقعی لباس تولید شده
در کارگاه بودند، در صورتی که مشتریها یکی از طراحیهای آنان را میپسندیدند
آن لباس را سفارش میدادند و خانهٔ مد از این طریق صاحب درآمد میشد. به این
ترتیب، سنت طراحی لباس به جای ارائهٔ لباسهای تکمیل شده به عنوان یک کار
اقتصادی شروع شد.
یک طراح مشهور جامائیکایی به نام شانون مگی (به انگلیسی: Shannon McGHIE)
میگوید:'طراحی مد عشق و شوری است برخاسته از قلب هنرمند. '
انواع مد
توسط تولیدکنندگان لباس ساخته میشوند در سه دستهٔ اصلی قرار میگیرند، اگرچه
این ممکن است به شاخههای فرعی دقیق تری نیز تقسیم شود:
دوخت سفارشی یا تولید انحصاری (طراحی و خیاطی بانوان)
مد پوشاک تا سال ۱۹۵۰، عمدتاً طراحی و ساخت لباس به شکل دوخت سفارشی (روش
فرانسوی) و بر اساس اندازههایی بود که مشتری سفارش میداد، هر لباس برای یک
مشتری خاص طراحی و دوخته میشد و برای مشتریها به شکل انحصاری سفارش دوخت
گرفته میشد، به طور معمول در آن دوره از پارچههای گران قیمت و با کیفیت بالا
استفاده میشد و با دقت بسیار بالا به جزئیات و اتمام کار لباس دوخته میشد.
درنتیجه این کار فرآیندی بسیار وقت گیر بود، ظاهر و تناسب لباس به نسبت هزینهٔ
مواد و زمان لازم برای دوخت در اولویت قرار داشتند.
پوشاک آماده یا تولید ماشینی
لباسهای ماشینی مرز بین دوخت سفارشی و تولید انبوه هستند، این لباسها برای
مشتریهای مخصوص دوخته نشدهاند اما دقت زیادی در انتخاب و برش پارچه صورت
گرفته است و به منظور تضمین انحصار، این لباسها در مقادیر محدود دوخته
شدهاند. در نتیجه به نسبت گران قیمت هستند. مجموعههای لباسهای ماشینی
معمولاً در هر فصل طی دورهای که به نام هفتهٔ مد(به انگلیسی: Fashion Week)
شناخته میشود توسط خانههای مد به عرضهٔ نمایش گذاشته میشوند. این پدیده
دوبار در سال در سرتاسر شهرها اتفاق میافتد. انواع لباسهایی که در فصلهای مد
ارائه میشوند شامل پوشاک بهار/تابستان، پاییز/زمستان و همچنین لباسهای راحتی،
لباس شنا و لباس عروس هستند.
عمده فروشی یا تولید انبوه
در حال حاضر صنعت مد بیش از هر چیز متکی بر فروش بازار انبوه است. تولید انبوه
طالب بیشتری دارد و نیاز طیف گستردهای از مشتریان را برآورده میکند. مشاهیر
دنیای مد برای هر فصل مد روندهایی را تعیین میکنند که بر اساس آن لباسهای
ماشینی تولید میشود. آنها اغلب تمام طول یک فصل را صبر میکنند تا مطمئن شوند
آیا سبک مطرح شده میتواند بازار را به دست بگیرد یانه، سپس برای تولید آن
ابتکار عمل را به دست میگیرند و به منظور صرفه جویی در هزینه و زمان از
پارچههای ارزان تر و تکنیکهای ساده تر برای تولید استفاده میکنند که به
راحتی میتواند توسط یک دستگاه انجام شود. در نتیجه محصول نهایی میتواند خیلی
ارزان تر فروخته شود. یک نوع طراحی وجود دارد که سبک کوچ (به انگلیسی: Kutch)
نامیده میشود و منشاء آن به واژهٔ آلمانی"kitsching" برمی گردد که معنی آن زشت
یا به لحاظ زیبایی شناسی ناخوشایند است. کوچ همچنین اشاره به نوع پوشش یا نمایش
لباسهایی دارد که به اصلاح از مد افتادهاند، اغلب شلوارهای فاق بلند مربوط به
دههٔ ۸۰ میلادی نماد مد کوچ (به آلمانی: Kitsch) در نظر گرفته میشوند.
درآمد
ایالات متحدهٔ آمریکا
میانگین دستمزد سالانهٔ طراحان لباس در ماه مه سال ۲۰۱۱، ۶۴/۶۹۰ دلار بود. این
میانگین برای طراحان با دستمزد متوسط که حدود ۵۰٪ از کل طراحان بودند بین
۴۲/۱۵۰ تا ۸۷/۱۲۰ دلار بود و برای کم درآمدترین آنها که حدود ۱۰٪ از طراحان را
شامل میشدند چیزی کمتر از ۳۲/۷۰۰ دلار و برای پردرآمدترین آنها بالای ۱۲۷/۸۲۰
دلار بود.
متوسط درآمد سالیانهٔ پوشاک، کالاهای پارچهای، ایده و مفاهیم مد برای
تولیدکنندگانی که بزرگترین تعداد طراحان مد را داشتند حدود ۷۲/۴۵۰ دلار در سال
بود. این میانگین برای طراحانی که از عکسها و فیلمهای تبلیغاتی استفاده کرده
بودند حدود ۱۰۱/۰۴۰ بود.
تحصیل و آموزش مد
تعداد زیادی مدارس تخصصی هنر و طراحی شناخته شده و معروف در دنیا وجود دارند که
کارشناسی طراحی مد و فناوری طراحی مد ارائه میدهند، بعضی از کالجها دارای
دورهٔ کارشناسی ارشد مد نیز هستند، هر چند داشتن کارشناسی ارشد در این رشته
الزامی نیست و این مقطع تحصیلی بیشتر به کسانی که پیش تر در این صنعت مشغول به
کار بودهاند توصیه میشود.
در دیگر نقاط دنیا نیز چند دانشگاه مد وجود دارد، از جمله موسسهٔ ملی فناوری مد
در هند (به انگلیسی: National Institute of Fashion Technology in India)،
دانشگاه شی چین در هنگ کنگ Shih Chien University، دانشگاه آر ام آی تی در
ملبورن استرالیا (به انگلیسی: RMIT University)، دانشگاه کاتولیک فو جن در
تایوان (به انگلیسی: Fu Jen Catholic University) و دانشگاه زنجیرهای آسیا به
نام کالج طراحی و بازرگانی رافلز (به انگلیسی: Raffles College of Design and
Commerce). تمامی این دانشگاهها دارای دورههای معتبر طراحی مد هستند.
در سراسر ایالات متحده بسیاری از دانشگاهها رشتهٔ طراحی مد را به عنوان
شاخهای از رشتهٔ تحصیلی هنرهای لیبرال عمومی (به انگلیسی: General Liberal
Arts) ارائه میدهند. طراحی مد به طور کلی ممکن است نامهای جایگزینی داشته
باشد و یا با رشتههایی مرتبط ادغام شده باشد، مانند پوشاک و منسوجات، طراحی
پارچه، طراحی لباس، صنایع دستی و... همچنین ممکن است زیر مجموعهای از هنر،
تاریخ هنر و یا مطالعات خانواده و مصرف کنندگان باشد. بعضی از مدارس عالی،
مانند پارسونز (به انگلیسی: Parsons) کارشناسی ارشد رشتهٔ مدیریت مد که تلفیقی
از دروس مد با دورههای تجارت است را نیز ارائه میدهد.
تنها دانشگاه عضو در لیگ آیوی (به انگلیسی: The Ivy League)، (مجموعهای متشکل
از هشت عدد از بهترین دانشگاههای دنیا که در منطقه شمال شرقی ایالات متحده واقع
شدهاند) که در مقطع کارشناسی رشتهٔ طراحی مد را ارائه میدهد دانشگاه کرنل (به
انگلیسی: Cornell University) واقع در ایتاکا، نیویورک، است که برنامهٔ آموزشی
خود را در چارچوب بخش علوم فیبر و طراحی پوشاک (به انگلیسی: department of
Fiber Science & Apparel Design) ارائه میدهد. دانشگاه کرنل در رشتهٔ طراحی
پوشاک دارای مقطع تحصیلی دکترا نیز میباشد. میتوان لیست به روز شدهٔ
دانشگاههای آمریکایی که مقطع کارشناسی ارشد و دکترای رشتهٔ طراحی مد را ارائه
میدهند در سایت ITAA.org یافت. برنامههای آموزشی طراحی پوشاک برای پاسخگویی
به نیازهای دانشگاهها، صنعت و پژوهش به عنوان یک علم کاربردی در نظر گرفته شده
است که به منظور پاسخگویی به نیازهای بشر به پوشاک، پذیرای بخشهای طراحی،
فناوری، علوم فیزیک، علوم انسانی و علوم اجتماعی میباشد.
سیستم طبقه بندی
طراحان در یک سیستم سلسله مراتبی فرانسوی کار میکنند. مد به عنوان هدف، عملکرد
سیستم حاکم و موقعیت توابع آن را در یک نظام اجتماعی تضمین میکند. مد به طور
ایدئولوژیک بخشی از فرایندی است که داخل گروههای اجتماعی خصوصی شکل میگیرد، که
در این مورد طراحان خبره مواضع قدرت و روابط سلطه و فرمانبرداری را ایجاد، حفظ
و بازتولید میکنند. در کار گروهی برای طراحی مد هر کس با توجه به میزان تلاش و
ابتکاری که نشان دهد رشد میکند و ترفیع میگیرد. امروزه نگاه و تصور اسطورهای
نسبت به طراح به عنوان یک نابغهٔ خلاق از موقعیت اجتماعی آنها منفصل شده است
چرا که خلاقیت و تولید مد حاصل کار اجتماعی است و نه استعداد ذاتی، گرچه ممکن
است کسی بسیار خلاق و با استعداد باشد اما بدون همکاری و کسب مشروعیت از جانب
سیستم مد و عبور از دروازههای آن نمیتواند به شهرت برسد. بنابراین سیستم طبقه
بندی به عنوان یک اصل ضروری نه تنها در صنعت مد بلکه در تمامی صنایع فرهنگی نقش
مهمی دارد. چرا که باعث میشود مؤلف کارهای خلاقانه قابل شناسایی باشد.